Yarım asırlık geçmişi ile İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü, bilimsel araştırmalar yapan, üst düzeyde bilgi ve deneyimle donanımlı araştırmacı bir kurum. Kuruluşundan bu yana sahip olduğu deneyimli elemanlar ve geniş laboratuvar alt yapısı ile çok sayıda ulusal ve uluslararası etkinliğe değerli katkılarda bulunuyor.

Sağlık ve yaşam bilimleri alanında evrensel bilim ödüllerine sahip araştırmacılarıyla bilim insanları yetiştiren, hastalık tanı ve tedavisinde önemli buluşları gerçekleştiren, araştırma projelerine önderlik eden İÜ Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü’nün değerli hocaları ile başarılarını konuştuk.

Deneysel tıp alanında her türlü araştırma, geliştirme, işbirliği ve bilginin paylaşılması süreçleri görevlerimiz arasında.”

Bilimde deney esastır. Ama DETAE’deki “deneysel” kelimesi elbette ki ilk anlamını ifade etmiyor. Buradaki anlam daha önce denenmeyenleri denemek midir?

Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü’nün misyonu, “Bilim dünyası, birey ve sağlığına katkı sağlamak amacıyla, farklı disiplinleri bir arada bulunduran yapısıyla, ileri bilgi ve teknoloji geliştirerek, nitelikli araştırma, eğitim ve ileri tanı hizmetleri vermektir”. Vizyonumuz ise, “Sürekli kurumsal gelişimi ilke edinmiş, sağlık ve yaşam bilimleri alanında evrensel bilim ödüllerine sahip araştırmacılarıyla bilim insanları yetiştiren, hastalık tanı ve tedavisinde önemli buluşları gerçekleştiren, araştırma projelerine önderlik eden bir araştırma enstitüsü olmaktır”. Bu gerekleri yerine getirmek için enstitü adımızda yer alan deneysel tıp alanında her türlü araştırma, geliştirme, işbirliği ve bilginin paylaşılması süreçleri görevlerimiz arasında yer almaktadır.

DETAE’nin Uzaktan Eğitim Bölümü bulunuyor. ( Moleküler Tıp Anabilim Dalı) Bu bölüm nasıl işliyor?

İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü Moleküler Tıp Anabilim Dalı “Hastalıkların Moleküler Mekanizmaları” Kurs Sertifika Programı. Programın temel amacı, tıp, biyoloji, tıbbi biyoloji, eczacılık, veterinerlik ve diş hekimliği gibi alanlarda eğitim alan veya almakta olan kişilerin, metabolik hastalıkların moleküler temelleri ile ilgili mekanizmalar konusunda uzaktan eğitim imkanlarından yararlanarak gerekli eğitimi vermek ve kurs, sertifika sahibi olmalarını sağlamaktır.

Öğrencilerin iş hayatı, yerleşim birimi, coğrafi koşullar, bedensel engellilik vb yüz yüze eğitim almayı zorlaştıran veya imkansızlaştıran durumlardan etkilenmeksizin eğitim görebilmelerini sağlayan bir ortam sunulması planlanmıştır.
“Deneyler yüzünden herhangi bir tepki ile karşılaşmadık”

DETAE’nin İÜ Rektörlüğü’ne bağlı olan “Hayvan Deneyleri Etik Kurulu” bulunuyor. Burada ne tarz deneyler uygulanıyor? Ayrıca hayvanlar üzerinde yapılan deneyler yüzünden, son dönemlerde gündemde olan hayvan haklarıyla ilgili hayvan severlerden hiç tepki aldınız mı?

DETAE Deney Hayvanları Biyolojisi ve Biyomedikal Uygulama Teknikleri Anabilim Dalında İstanbul Üniversitesi Hayvan Deneyleri Etik Kurulu tarafından onayı alınmış olan deneysel projeler yürütülmektedir. Anabilim Dalının mevcut altyapısı Biyoloji, Genetik, Tıp ve Veterinerlik alanları kapsamında bilimsel projelerin uygulanabilmesine olanak sağlamaktadır.

Son yıllarda hayvan kullanımlı deneyler yüzünden herhangi bir tepki ile karşılaşılmamıştır.

Medyada akraba evlilikleriyle ilgili çıkan haberlerin ardından toplum tarafından olumlu veya olumsuz herhangi bir geri dönüş oldu mu?

Enstitümüz genetik anabilim dalı Avrupa Nadir Hastalıklar Bilgi ve Veritabanı- Orphanet’in Türkiye koordinatörlüğünü yapmaktadır. Bu kapsamda çoğu genetik olan nadir kalıtsal hastalıklarla ilgili bilgilendirme toplantı ve sunumları gerçekleştirilmektedir. Medyada bu konuda çıkan bilgilendirici haberlerin sorunun bilinirliği açısından yararlı olduğu aşikardır.

DETAE, Amerikan Sağlık Enstitüleri ve Yokohama Şehri Üniversitesi ile ortaklaşa çalışarak Behçet Hastalığı’na yatkınlığa neden olan yeni genler bulmuş. Bu konunun ortaya çıkış ve ilerleme süreci hakkında ayrıntılı bilgi verebilir misiniz? Sizce bu yeni bulguyla bilimsel anlamda Türkiye’ye ve İÜ’ye gözler çevrilecek midir?

Behçet hastalığı ağız ve genital bölge mukozasında, deride, gözde, eklemlerde, kan damarlarında, akciğer, beyin ve bağırsaklarda ataklar halinde tekrarlayan iltihabi lezyonlara neden olmaktadır. Hastalığın nasıl oluştuğu tam olarak bilinmemekle beraber, genetik yatkınlığın önemli rolünün olduğunu gösteren veriler vardır. Çok sayıda gende görülebilen ve hastalık yatkınlığı oluşturan değişiklikler ile farklı çevresel faktörler arasındaki karmaşık ilişkinin Behçet hastalığına neden olduğu düşünülmektedir. Bulunan yeni genler hastalığın oluşum mekanizmasına ışık tutmada literatüre katkı sağlama niteliğindedir.

İstanbul Tıp Fakültesi’nde bulunan “Behçet Polikliniği” ile bu yeni bulunan genlerle ilgili herhangi bir çalışmanız oldu mu ya da bundan sonra olacak mı?

Çalışmanın Türkiye ayağını İstanbul Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Romatoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Gül'ün sorumluluğunda İstanbul Tıp Fakültesi'nden Doç. Dr. Burak Erer (İç Hastalıkları, Romatoloji), Prof. Dr. İlknur Tuğal-Tutkun (Göz Hastalıkları), Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Emire Seyahi, Dr. F. Sevgi Saçlı (İç Hastalıkları, Romatoloji), Prof. Dr. Yılmaz Özyazgan (Göz Hastalıkları) ile Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü, Genetik Anabilim Dalı’ndan Zeliha Emrence, Atilla Çakar, Dr. Neslihan Abacı ve Doç. Dr. Duran Üstek’in katkıları ile gerçekleşmiştir. Araştırma Amerikan Sağlık Enstitüleri, Ulusal İnsan Genomu Araştırma Enstitüsü’nde Dr. Daniel L. Kastner’in laboratuarında Dr. Elaine Remmers ve arkadaşları ile Yokohama Üniversitesi’nden Dr. Yohei Kirino, Prof. Dr. Yoshiaki Ishigatsubu (İç Hastalıkları, Romatoloji) ve Prof. Dr. Nobuhisa Mizuki ile işbirliği yapılarak yürütülmüştür.

Yüksek lisans ve doktora eğitiminde, araştırma bazında verdiğimiz rutin hizmetler, projeler ve çalışmalar tetkik hizmetleri hakkında bilgi verir misiniz?

Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü kuruluşundan bu yana sahip olduğu deneyimli elemanlar ve geniş laboratuvar alt yapısı ile çok sayıda ulusal ve uluslararası etkinliğe değerli katkılarda bulunmaktadır. Ayrıca DETAE üniversite içinden ve dışından ve farklı disiplinlerden çok sayıda araştırmacıya da ideal çalışma ortamı sağlamaktadır. Enstitünün kuruluş amaçlarından biri de çağdaş bilim insanı yetiştirmektir. Enstitümüzde Yüksek Lisans ve Doktora eğitimi Sağlık Bilimleri Enstitüsü çatısı altında yürütülmektedir. Bugüne kadar Enstitümüz Anabilim Dallarında Yüksek Lisans ve Doktora eğitimini tamamlayan pek çok bilim insanı gerek yurt içi, gerekse yurt dışı araştırma merkezlerinde çalışmalarını sürdürmektedir.

Enstitümüzde hangi anabilim dalları yer almaktadır?

Genetik Anabilim Dalı, İmmünoloji Anabilim Dalı, Moleküler Tıp Anabilim Dalı, Sinirbilim Anabilim Dalı, Deney Hayvanları Biyolojisi ve Biyomedikal Uygulama Teknikleri Anabilim Dalı.

Eğitim ve sertifika kurslarınız hakkında bilgi verir misiniz?

Enstitünün kuruluş amaçlarından biri de çağdaş bilim insanı yetiştirmektir. Enstitümüzde Yüksek Lisans ve Doktora eğitimi Sağlık Bilimleri Enstitüsü çatısı altında yürütülmektedir. Bugüne kadar enstitümüz anabilim dallarında Yüksek Lisans ve Doktora eğitimini tamamlayan pek çok bilim insanı gerek yurt içi, gerekse yurt dışı araştırma merkezlerinde çalışmalarını sürdürmektedir.

Ayrıca Enstitümüzde farklı disiplinlerde (İmmünoloji AD, Genetik AD, Moleküler Tıp AD, Sinir Bilim AD ve Deney Hayvanları Biyolojisi ve Biyomedikal Uygulama Teknikleri AD) görev yapan deneyimli akademisyenler tarafından teorik ve uygulamalı sertifika kursları düzenlenmektedir. Düzenlenen kurslara tüm Türkiye’den tıp doktorları, araştırmacılar ve özel sektörden uzmanlar katılım göstermektedir. Bu kurslar arasında, İmmünoloji AD tarafından her sene düzenlenen “Uygulamalı Flow Sitometri Eğitimi”, Deney Hayvanları Biyolojisi ve Biyomedikal Uygulama Teknikleri AD tarafından düzenlenen “Deney Hayvanları Kullanım Sertifikası Eğitim Programı”

Genetik AD tarafından “Uygulamalı Moleküler Hematoloji Kursu” uzun yıllardan beri devam eden sertifika eğitimlerinden birkaçıdır.

Ayrıca Genetik AD öncülüğünde, uzaktan eğitim konseptinde düzenlenen, “The European School of Genetic Medicine (ESGM)” Avrupa Tıbbi Genetik Okulu’nun İtalya’da düzenlediği kurslara, Türkiye’deki araştırmaların daha geniş çapta katılımlarını sağlamak amacıyla hibrid kurslar düzenlemektedir. Bu kurslar, Türkiye’de konularında uzman kişilerle kursiyerlerin bir araya gelip deneyimlerini paylaşmalarına imkan tanımaktadır. Katılımcı sertifikaları Avrupa’daki merkezden verilmektedir.

http://ihaber.istanbul.edu.tr/universite/deneysel-tipta-iuden-odullu-enstitu-h1663.html